Geotechnika – czym jest? Geotechnik – kim jest?
Prof. Zenon Wiłun w „Zarysie geotechniki” tak zdefiniował to pojęcie „Geotechnika jest nauką o pracy i badaniach ośrodka gruntowego dla celów projektowania i wykonawstwa budowli ziemnych i podziemnych oraz fundamentów budynków i nawierzchni drogowych. W skład geotechniki jako nauki interdyscyplinarnej wchodzą: gruntoznawstwo inżynieryjne, mechanika gruntów i fundamentowanie oraz pośrednio geologia, chemia fizyczna, mechanika budowli, teoria sprężystości i plastyczność, reologia itp.” [Wiłun Z.,1976: „Zarys geotechniki”]. Geotechnikę można określić jako gałąź inżynierii ściśle związana z inżynierią lądową. Pojęcie geotechnika można w takim razie skrócić do wyrażenia geotechnika jako nauka o badaniu gruntu dla celów inżynierii.
Przede wszystkim cały proces pracy geotechnika po ustaleniu ram zadania, które mu powierzono, określa cel i metody badań terenowych. Celem badań terenowych jest rozpoznanie podłoża gruntowego. Rozpoznanie realizowane jest w takim stopniu, by można było wykonać dokumentację geotechniczną. Przy złożonych oraz skomplikowanych warunkach musi umożliwić zaprojektowanie badań i wykonanie dokumentacji geologiczno-inżynierskiej. Na podstawie dokumentacji biuro projektowe może we właściwy sposób a zarazem oszczędny i bezpieczny zaprojektować obiekt. Praca geotechnika nie kończy się na rozpoznaniu gruntu. Po rozpoczęciu robót ziemnych prowadzi bieżącą kontrolę m.in. podłoża gruntowego, wykonanych nasypów, zasypek i podsypek. Badania przeprowadza się także pod względem zgodności materiału i zagęszczenia gruntu względem projektu czy też obowiązujących norm. Dlatego znajomość wymogów i norm co do ilości badań, doboru metod badań jest podstawą pracy geotechnika na budowie. Na obszarach zagrożonych trzęsieniami lub tąpnięciami to także kontrola zachowania się górotworu i weryfikacja wyników badań w fazie użytkowania obiektu.
Podstawa prawna
Aktualnie obowiązującymi przepisami w obrębie, których realizowane są zadania z zakresu geotechniki. Podstawą jest m. in. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz.U. 2012 poz. 463). Polskie normy budowlane: PN-B-04452:2002, PN-S-02205:1998, PN-B-04481:1988, PN-81/B-03020, BN-77/8931-12. A także normy implementacyjne PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7 – Projektowanie Geotechniczne Część 1 – Zasady ogólne oraz PN-EN 1997-2 Eurokod 7 – Projektowanie geotechniczne – Część 2: Rozpoznawanie i badanie podłoża gruntowego, PN-EN ISO 14688-1:2002 – Badania geotechniczne – Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. I wiele innych ustaw, norm w tym uznaniowych z krajów Unii Europejskiej i EFTA.
Dlatego Geotechnik ma do swojej dyspozycji także pozycje tworzone przez instytucje państwowe. Są to głównie: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Instytut Techniki Budowlanej, Instytut Badawczy Dróg i Mostów, a także wiele innych. Geotechnik musi także znać Prawo Budowlane (Dz.U. 2018 poz. 1202) czy też Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. 2017 poz. 2126).
Z pewnością Geotechnika jest ważnym aspektem w procesie rozpoznania, projektowania i wykonywania budynków oraz budowli.
